Lekcja otwarta – jako jedna z form doskonalenia zawodowego nauczycieli kształcenia zawodowego. – Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Brzesku

Spotkanie nauczycieli przedmiotów zawodowych z doradcą metodycznym

W pod koniec marca odbyło się kolejne spotkanie nauczycieli przedmiotów zawodowych z powiatów: bocheńskiego, brzeskiego, dąbrowskiego i tarnowskiego z doradcą metodycznym pt. Lekcja otwarta- jako jedna z form doskonalenia zawodowego nauczycieli kształcenia zawodowego.

Pierwsze odczucia i skojarzenia uczestników spotkania z lekcją otwartą prezentuje poniższa chmura wyrazów:

Trema, ściśnięte gardło i strach przed tym, co powiedzą inni – znacie to? A przecież prowadzona przez nauczycieli wzajemna obserwacja lekcji, ma na celu doskonalenie nauczania i uczenia się uczniów. W takiej obserwacji wykorzystywane są „dodatkowe oczy” innego nauczyciela, opiekuna stażu, dyrektora, czy też doradcy metodycznego, który przygląda się przebiegowi lekcji. Dzięki nim nauczyciel prowadzący lekcję może dowiedzieć się tego, do czego prawdopodobnie sam by nie doszedł. Dzięki wspólnej analizie lekcji nauczyciel może doskonalić swój warsztat pracy, aby jego uczniowie lepiej się uczyli.

A więc jak zaplanować i przygotować się do lekcji otwartej?

1. Akty prawne regulujące doskonalenie zawodowe nauczycieli:– Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, rozdział 7a – finansowanie dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli

– Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r.- Prawo oświatowe

– Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 sierpnia 2019 r. w sprawie dofinansowania doskonalenia zawodowego nauczycieli, szczegółowych celów szkolenia branżowego oraz trybu i warunków kierowania nauczycieli na szkolenia branżowe.

-Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 maja 2019 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli

– Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli

– Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 września 2022 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.

2. Czy doskonalenie zawodowe jest obowiązkowe?

Lekcja otwarta jest jedną z form doskonalenia zawodowego nauczycieli. Doskonalenie zawodowe jest wpisane na poziomie ustawy- Karty Nauczyciela:

Rozdział 2 Obowiązki nauczycieli

6 ust. 3a) doskonalić się zawodowo, zgodnie z potrzebami szkoły;
42.2. W ramach czasu pracy nauczyciel zobowiązany jest realizować:
3)zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

A więc w KN czytamy, że jednym z obowiązków nauczyciela jest doskonalić się zawodowo zgodnie z potrzebami szkoły.

3. Zajęcia otwarte – w ramach awansu zawodowego.

Awans „po staremu”

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli

NAUCZYCIEL KONTRAKTOWY

NAUCZYCIEL MIANOWANY

– § 7. 1. 3) i 4) prowadzić zajęcia w obecności opiekuna stażu w wymiarze co najmniej 4 godzin w roku szkolnym oraz dyrektora szkoły w wymiarze co najmniej jednej godziny w okresie stażu oraz omawiać je z osobą, w której obecności zajęcia zostały przeprowadzone;

– przeprowadzić co najmniej 2 godziny zajęć otwartych dla nauczycieli szkoły, w której odbywa staż, oraz dokonać ich ewaluacji, w obecności, w miarę możliwości, nauczyciela-doradcy metodycznego w zakresie tych zajęć.

– § 8. 1.4) przeprowadzić co najmniej 3 godziny zajęć otwartych dla nauczycieli oraz dokonać ich ewaluacji, w obecności, w miarę możliwości, nauczyciela-doradcy metodycznego w zakresie tych zajęć lub nauczyciela-konsultanta lub przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

Awans „po nowemu”

Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 6 września 2022 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli

PRZYGOTOWANIE DO ZAWODU

DYPLOMOWANIE

– § 6. 2) umiejętność prowadzenia zajęć w sposób zapewniający właściwą realizację statutowych zadań szkoły, w szczególności realizację podstawy programowej;

– § 7. 1. 2) umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie:

a) zajęć otwartych, w szczególności dla nauczycieli odbywających przygotowanie dozawodu, lub

b) zajęć w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć dla nauczycieli.

4. Rola doradcy metodycznego w procedurach awansu zawodowego nauczycieli.

Stara ścieżka awansu: doradca metodyczny w przypadku awansu zawodowego na stopień nauczyciela mianowanego i dyplomowanego pojawia się w przepisach – jako obserwator zajęć otwartych prowadzonych przez nauczycieli szkoły oraz uczestniczy w ich ewaluacji (min. 2 lub 3 godziny w zależności od stopnia awansu).

Nowa ścieżka awansu(Ustawa KN Art. 9fa.): w drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela (trwającego 3 lata i 9 miesięcy), przed dokonaniem oceny pracy, nauczyciel jest obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze co najmniej 1 godziny w obecności: dyrektora szkoły, mentora, doradcy metodycznego albo nauczyciela-konsultanta, albo przedstawiciela organu sprawującego nadzór pedagogiczny, albo nauczyciela dyplomowanego, który naucza tego samego przedmiotu lub prowadzi ten sam rodzaj zajęć, zatrudnionego w tej samej lub innej szkole.

W ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela – nauczyciel, który w tym okresie uzyskał co najmniej dobrą ocenę pracy, jest obowiązany przeprowadzić zajęcia, w wymiarze 1 godziny, w obecności komisji powołanej przez dyrektora szkoły, w skład której wchodzą: dyrektor szkoły, ekspert, doradca metodyczny albo nauczyciel-konsultant, albo przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

5. Gdzie szukać doradcy metodycznego?