bip logo facebook logo

Nowe zasady ortograficzne

Język, którym się posługujemy, jest żywy. Zmienia się i rozwija, nierzadko dostosowując się do naszych potrzeb. Jedne wyrazy wychodzą z użycia, inne się pojawiają, a jeszcze inne zmieniają swoją dotychczasową pisownię. Warto wiedzieć, iż polską ortografią rządzą cztery zasady: fonetyczna, morfologiczna, historyczna oraz konwencjonalna, czyli taka, która obliguje nas do opanowania obowiązujących reguł pisowni i śledzenia zmian w ortografii. Wszelkie zmiany w tym zakresie rejestruje Wielki Słownik Ortograficzny PWN, a instytucją opiniodawczo – doradczą w sprawach używania języka polskiego jest Rada Języka Polskiego powołana przez Prezydium Polskiej Akademii Nauk w 1996 roku. Jednym z dziesięciu zespołów tematyczno – problemowych działających w RJP jest Zespół ds. Reformy Ortografii, który wypracowane przez swoich członków nowe reguły przedstawi najprawdopodobniej w 2026 roku.

Jak zostaną one przyjęte przez purystów językowych? Czy innowacyjne rozwiązania, które mają na celu uproszczenie pewnych reguł, nie będą dla nich zbyt awangardowe? Przekonamy się o tym dopiero za trzy lata. Za to już dzisiaj możemy ,,czerpać garściami’’ z możliwości, jakie daje nam poluzowanie zasad np. przy odmianie słowa wideo, które w D. lp. oraz M. l. mn. brzmi widea albo zapis pęseta zamiast pinceta. Wysyłany przez nas codziennie w niezliczonych ilościach tak popularny SMS, może przyjąć formę esemes, a oryginalna pisownia słowa quiz powinna zostać zastąpiona spolszczoną wersją kwiz, bo tak naprawdę jest ona jedyną  odnotowaną formą w słowniku ortograficznym.

Najwięcej zmian dotyczyć ma w przyszłości pisowni słownictwa religijnego. Za pożądane uznano ograniczenie zakresu zastosowania wielkiej litery, jak choćby w eponimie święty mikołaj czy emaus, który oznacza zabawę ludową, jarmark, odbywający się w Krakowie w Poniedziałek Wielkanocny.

Takie są plany dla polskiej ortografii na najbliższe lata. Jednak, żeby nowe przepisy zaczęły funkcjonować, musi je zatwierdzić odpowiednim rozporządzeniem Ministerstwo Edukacji i Nauki.

 

Iwona Krzysztof – doradca metodyczny z języka polskiego. Tekst powstał w oparciu o wykład dr hab. Danuty Krzyżyk, prof. UŚ, członkini Rady Języka Polskiego.

Comments are closed.