W dniach 10-15 września 2024 roku, Pani Katarzyna Ćwiąkała, doradca metodyczny w zakresie kształcenia zawodowego w Powiatowym Centrum Edukacji w Brzesku, miała zaszczyt uczestniczyć jako obserwatorka w międzynarodowym konkursie umiejętności zawodowych WorldSkills, który odbył się w Lyonie, we Francji. To wyjątkowe wydarzenie zgromadziło ponad 1 500 młodych profesjonalistów z 65 krajów, rywalizujących w 62 konkurencjach. Konkurs, znany na całym świecie, daje młodzieży poniżej 25 roku życia szansę na zaprezentowanie swoich umiejętności w różnych branżach zawodowych.
Jako członkini Zespołu Ekspertów ds. Kształcenia i Szkolenia Zawodowego (EVET), delegowana przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji w Warszawie, moim głównym zadaniem była obserwacja i analiza przebiegu konkursów, a także ocena potencjalnych rozwiązań, które mogłyby zostać wprowadzone do polskiego systemu edukacyjnego. Skupiłam się głównie na konkurencjach odpowiadających kierunkom kształcenia w polskich technikach.
Imponująca skala i organizacja WorldSkills 2024
Od pierwszych chwil wydarzenie robiło ogromne wrażenie swoją skalą. WorldSkills w Lyonie to nie tylko zawody, ale także festiwal umiejętności, rozlokowany w sześciu głównych strefach tematycznych: Budownictwo i Technologia Budowlana, Sztuka Twórcza i Moda, Technologia Informacyjna i Komunikacyjna, Produkcja i Technologia Inżynieryjna, Transport i Logistyka oraz Usługi Społeczne i Osobiste. Każdy z obszarów był nie tylko pokazem rozwijających się branż, ale także prezentacją najnowszych technologii. Szczególnym podziwem napawała organizacja wydarzenia – mimo ogromnej liczby uczestników, widzów i obserwatorów, konkursy przebiegały płynnie i bez zakłóceń.
Polska reprezentacja i medale doskonałości
Polska reprezentacja liczyła 14 zawodników, wyłonionych w ramach konkursów SkillsPoland, którzy startowali w 11 konkurencjach, takich jak instalacje elektryczne, mechanika pojazdów rolniczych i budowlanych, chmura obliczeniowa, spawanie czy gotowanie. Nasi zawodnicy zdobyli aż 7 medali doskonałości, co świadczy o wysokim poziomie ich umiejętności. Ich determinacja, profesjonalizm i zaangażowanie stanowiły prawdziwą inspirację, a osiągnięte sukcesy dowodzą, jak istotne jest rozwijanie umiejętności zawodowych na najwyższym poziomie.
Nowe inspiracje dla polskiego systemu edukacyjnego
W konkurencji malowania i dekorowania, uczestnicy musieli wykazać się nie tylko precyzją, ale także artystycznym wyczuciem, często odwołując się do lokalnych motywów, takich jak „Mały Książę” czy inspiracje związane z Edith Piaf. Uświadomiło mi to, jak ważne może być wprowadzenie lokalnych i regionalnych motywów do nauczania zawodowego, aby uczynić edukację bardziej angażującą i atrakcyjną.
Zaskakujące było również spotkanie z zawodami, które w Polsce nie są jeszcze szeroko nauczane, np. chmura obliczeniowa czy visual merchandising. Zawód merchandisera, choć w Polsce jeszcze mało znany, zyskuje na popularności na świecie, a jego elementy są coraz częściej wykorzystywane w technikach reklamy.
Strefy „Try a Skill” jako narzędzie promocji edukacji zawodowej
Jednym z najbardziej intrygujących elementów WorldSkills były strefy „Try a Skill”, w których młodzi ludzie mogli osobiście spróbować swoich sił w różnych zawodach. Te interaktywne warsztaty przyciągnęły szczególnie dzieci i młodzież, budząc ich zainteresowanie edukacją zawodową. W mojej opinii wprowadzenie podobnych stref na przykład podczas dni otwartych szkół mogłoby znacząco zwiększyć zainteresowanie edukacją zawodową w Polsce.
Wnioski i rekomendacje
WorldSkills 2024 w Lyonie było dla mnie doskonałą okazją do zastosowania koncepcji benchmarkingu. Obserwacja międzynarodowych standardów i najlepszych praktyk pozwoliła na dostrzeżenie, jak ważne jest dostosowanie polskiego systemu edukacyjnego do dynamicznie zmieniających się wymogów rynku pracy. Uważam, że warto rozważyć aktualizację programów nauczania, aby wprowadzać nowe zawody, takie jak chmura obliczeniowa czy merchandising, a także położyć większy nacisk na rozwijanie umiejętności praktycznych.
Wprowadzenie elementów branżowego języka angielskiego, szczególnie w takich dziedzinach jak logistyka, hotelarstwo czy opieka medyczna, może znacząco zwiększyć szanse polskich uczniów na międzynarodowym rynku pracy. Ważne jest także promowanie interdyscyplinarnej współpracy, co było kluczowe w takich konkurencjach jak architektura krajobrazu.
Moje uczestnictwo w WorldSkills 2024 w Lyonie było inspirującym doświadczeniem, które nie tylko poszerzyło moją wiedzę, ale także dostarczyło nowych pomysłów na rozwój edukacji zawodowej w Polsce.